Differences

This shows you the differences between two versions of the page.

--- sejarahbangi-1960-1969 [2022/02/25 12:35] – [1965-02-25: Peladang Kelapa] sazli
+++ sejarahbangi-1960-1969 [2023/06/06 13:22] (kini) – [1969-05-13: Pembinaan Masjid Al-Falah Sg Ramal Dalam] sazli
@@ Line 117: / Line 117: @@
 | {{akhbar:straitstimes19610612-1-2-72.png?5|$40,000 plan for small planters}} | 1961.06.12 | [[https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/Digitised/Article/straitstimes19610612-1.2.72|"$40,000 plan for small planters". The Straits Times, 12 June 1961, Page 7]] |
-Persatuan Koperasi Pekebun Kecil Getah Melayu Kajang merancang untuk membina rumah asap, stor, dan kilang di Bangi, untuk kemudahan pekebun kecil di 10 buah kampung di antara Sungai Kembong Ulu dan Sungai Merap (Sungai Merab). \\
+Persatuan Koperasi Pekebun Kecil Getah Melayu Kajang merancang untuk membina rumah asap, stor, dan kilang di Bangi, untuk kemudahan pekebun kecil di 10 buah kampung di antara Sungai Kembong Ulu dan Sungai Merap ([[sungai_merab|Sungai Merab]]). \\
-**CATATAN 1**:- \\ {{peta:kebungetah-bangi.png|Kawasan Kebun-Kebun Kecil Getah di Bangi}} \\ Kemungkinan kawasan kebun-kebun kecil getah di Bangi ketika itu, di sekitar 10 buah kampung di antara Sungai Kembong Ulu dan Sungai Merab. Cadangan rumah asap, stor, dan kilang dalam bulatan merah (kawasan pekan Bangi, di tengah-tengahnya). Belum ada sebarang maklumat ditemui berkaitan koperasi ini, mahupun rumah asap, stor, dan kilang yang telah dicadangkan.
+**CATATAN 1**:- \\ {{peta:kebungetah-bangi.png|Kawasan Kebun-Kebun Kecil Getah di Bangi}} \\ Kemungkinan kawasan kebun-kebun kecil getah di Bangi ketika itu, di sekitar 10 buah kampung di antara Sungai Kembong Ulu dan [[sungai_merab|Sungai Merab]]. Cadangan rumah asap, stor, dan kilang dalam bulatan merah (kawasan pekan Bangi, di tengah-tengahnya). Belum ada sebarang maklumat ditemui berkaitan koperasi ini, mahupun rumah asap, stor, dan kilang yang telah dicadangkan.
 **CATATAN 2**: Sebahagian warga kampung-kampung ini mungkin ada pertalian saudara sesama mereka. Contoh-contoh yang ada ditemui:-
   * "//Lebai Zakaria anak Tambusai yang berhijrah ke Semenanjung di akhir abad ke-19/awal abad 20 (tak siapa yang tahu) dan datang ke Teras Jerenang sebelum berkampung di Bangi. This must have been a rather large migration, kerana kelompok yang datang itu bersebar di Jenderam, Teras Jerenang/Sg. Merab, Bangi, Kg. Balun (Slim River) dan Sempa (Behrang). Lebai Zakaria menjadi Imam Masjid Bangi dari Tahun 1926 sehingga 1966, bila Arwah digantikan oleh anaknya Arwah Ustaz Ismail (Pak Ngah saya). Lebai Zakaria juga menjadi Ketua Kampung Mukim Bangi dari Tahun 1936-66.//" ([[https://www.blogger.com/profile/05924093616368954428|Shaharuman Shahadan]], > Februari 2008 @ ruangan komen: {{ laman:dalu_dalu_the_makam_tuanku_tambusai_.pdf ||}}[[https://abdulhalimshah.blogspot.com/2008/02/makam-tuanku-tambusai.html?showComment=1400558620131#c1225100461457394546|abdulhalimshah, 2008: "The "Makam Tuanku Tambusai""]]). \\ \\
-  * //"Kampung Sungai Merab Luar terletak di daerah Sepang, Selangor, Malaysia. Kampung ini telah dibuka oleh seorang pahlawan melayu yang berasal daripada Sumatera dari kerurunan Rambah Temusai bernama Abdul Ghani bin Lison pada tahun 1918. Beliau adalah ayah kepada Haji Ibrahim bin Abdul Ghani (Tok Yat) dan merupakan mantan ketua kampung Persekutuan atau dikenali dengan nama Tok Morah(nama ini telah diabadikan sebagai nama jalan , Jalan Tok Morah  di Kampung Paya )."// (Merab Tech of UKM, 2016: {{ laman:sejarah_sgmerabluar.pdf ||}}[[https://kgsungaimerabluar.wixsite.com/sgmerabluar/sejarah|"SEJARAH KAMPUNG SUNGAI MERAB LUAR"]]). \\ (**LATAR PERISTIWA: [[awal_bangi#kampung_sungai_merab|Sejarah Awal Bangi: 1918: Kampung Sungai Merab]]**).
+  * //"Kampung Sungai Merab Luar terletak di daerah Sepang, Selangor, Malaysia. Kampung ini telah dibuka oleh seorang pahlawan melayu yang berasal daripada Sumatera dari kerurunan Rambah Temusai bernama Abdul Ghani bin Lison pada tahun 1918. Beliau adalah ayah kepada Haji Ibrahim bin Abdul Ghani (Tok Yat) dan merupakan mantan ketua kampung Persekutuan atau dikenali dengan nama Tok Morah(nama ini telah diabadikan sebagai nama jalan , Jalan Tok Morah  di Kampung Paya )."// (Merab Tech of UKM, 2016: {{ laman:sejarah_sgmerabluar.pdf ||}}[[https://kgsungaimerabluar.wixsite.com/sgmerabluar/sejarah|"SEJARAH KAMPUNG SUNGAI MERAB LUAR"]]). \\ (**LATAR PERISTIWA: [[sungai_merab|Kampung Sungai Merab (1918)]]**).
 **CATATAN 3**: Berikut adalah koleksi gambar-gambar sebuah rumah asap yang telah dibaikpulih di Lunas, Kedah. Mungkin rumah asap yang telah dirancang di Bangi ini sedikit sebanyak menyerupai bangunan asalnya ini. \\
@@ Line 467: / Line 467: @@
 | {{akhbar:beritaharian19641015-1-2-68.png?5|Hampir 200 keluarga di-beri kehidupan baharu}} | 1964.10.15 | [[https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/Digitised/Article/beritaharian19641015-1.2.68|"Hampir 200 keluarga di-beri kehidupan baharu". Berita Harian, 15 October 1964, Page 6]] |
-Kerajaan negeri menganugerahi tanah di sekitar [[https://ms.wikipedia.org/wiki/Sungai_Merab|Sungai Merab]] dan [[https://mapcarta.com/15827530|Sungai Tekali]], kepada 183 buah keluarga dari Ulu Langat, Semenyih, Bangi, dan Dengkil, di bawah Rancangan Pembangunan Luar Bandar (Sungai Merab: 87 keluarga, Sungai Tekali: 96 keluarga). Setiap keluarga mendapat 6 ekar tanah getah, 2 ekar tanah dusun, dan sebuah rumah. Maklumat diberikan oleh En. Harun Mahmood, pegawai daerah Ulu Langat. \\ {{peta:kgsgmerab.png|Kampung Sungai Merab kini}} \\ [[https://mapcarta.com/15873512|Kampung Sungai Merab kini]].
+Kerajaan negeri menganugerahi tanah di sekitar [[sungai_merab|Sungai Merab]] dan [[https://mapcarta.com/15827530|Sungai Tekali]], kepada 183 buah keluarga dari Ulu Langat, Semenyih, Bangi, dan Dengkil, di bawah Rancangan Pembangunan Luar Bandar (Sungai Merab: 87 keluarga, Sungai Tekali: 96 keluarga). Setiap keluarga mendapat 6 ekar tanah getah, 2 ekar tanah dusun, dan sebuah rumah. Maklumat diberikan oleh En. Harun Mahmood, pegawai daerah Ulu Langat. \\ {{peta:kgsgmerab.png|Kampung Sungai Merab kini}} \\ [[https://mapcarta.com/15873512|Kampung Sungai Merab kini]].
-**LATAR PERISTIWA: [[awal_bangi#kampung_sungai_merab|Sejarah Awal Bangi: 1918: Kampung Sungai Merab]]**
+**LATAR PERISTIWA: [[sungai_merab|Kampung Sungai Merab (1918)]]**
 ===== 1964-11-28: Warga Tertua Hulu Langat =====
@@ Line 491: / Line 491: @@
   * Toh Puan Fatimah bte Ismail, isteri kepada Yang Di-Pertua Negeri Melaka Kedua, TYT Tun Haji Abdul Malek bin Yusof, pernah menjadi pelajar sekolah ini: //"Tun Hj. Abdul Malek telah mendirikan rumahtangganya dengan Puan Khatijah bte Ahmad dan mereka dikurniakan dua orang cahayamata iaitu Halimah dan Habibah. Walau bagaimanapun, isterinya telah kembali ke rahmatullah pada tahun 1950. Selepas itu, beliau berkahwin dengan isteri keduanya, Toh Puan Fatimah bte Ismail pada tahun 1964. Toh Puan Fatimah mendapat pendidikan awal di Sekolah Melayu Langat dan Sekolah Melayu Kajang."// (Rozmal bin Malakan, 2013: {{ :laman:rozmal_bin_malakan_menteri_besar_n.sembilan_pertama_dari_dun_kota_parlimen_rembau.pdf ||}}[[http://rozmal.blogspot.com/2013/03/menteri-besar-nsembilan-pertama-dari.html|"Menteri Besar N.Sembilan pertama dari DUN Kota, Parlimen Rembau"]]).
-===== 1965-02-25: Peladang Kelapa =====
+===== 1965-02-24: Rayuan Peladang Kelapa =====
 ^ ^ Tarikh ^ Butiran Keratan ^
 | {{akhbar:beritaharian19650225-1-2-87.png?5|Perlukan bantuan menanam kelapa}} | 1965.02.25 | [[https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/Digitised/Article/beritaharian19650225-1.2.87|"Perlukan bantuan menanam kelapa". Berita Harian, 25 February 1965, Page 11]] |
-Persatuan Peladang [[awal_bangi#kampung_batu_5|Batu 5 Mukim Bangi]], diketuai oleh Dato' Dagang Taslim bin Haji Sarkawi mendesak bantuan penuh penanaman semula kelapa, sebagaimana ladang getah: //"Persatuan Peladang batu 5 mukim Bangi akan mendesak Kementerian Pertanian supaya menggalakkan petani2 di-negeri ini menanam sa-mula kebun2 kelapa mereka dengan di-beri bantuan penoh seperti yang di-beri kapada penanam sa-mula getah di-negeri ini. Pengerusi Persatuan Peladang di-sini Dato' Dagang Taslim bin Haji Sarkawi memberi tahu Berita Harian bahawa betapa mustahak-nya kementerian ini menggalakkan petani2 di-negeri ini menanam sa-mula kebun kelapa mereka untok mengatasi kekurangan hasil kelapa di-negeri ini. Dato' Dagang Taslim juga menerangkan oleh kerana sedikit sahaja jumlah-nya petani2 di-negeri ini menanam sa-mula kebun kelapa mereka hasil kelapa telah merusot dan harga kelapa telah melambong tinggi. Sekarang harga kelapa di-kampong ia-lah 35 sen sa-biji harga minyak kelapa $1 sa-botol akibat kekurangan pengeluaran hasil kelapa di-negeri ini. Menurut Dato' Dagang Taslim lagi sebab-nya hasil kelapa merusot kerana banyak pokok kelapa sudah terlalu tua tidak di-tanam semula. Kalau-lah kerajaan menggalakkan petani2 di-negeri menanam sa-mula kelapa mereka dengan mendapat bantuan seperti menanam getah sa-mula sudah tentu kegiatan petani2 menanam sa-mula kelapa mereka akan bertambah di-negeri ini."//
+Persatuan Peladang [[awal_bangi#kampung_batu_5|Batu 5 Mukim Bangi]], diketuai oleh Dato' Dagang Taslim bin Haji Sarkawi, memohon agar pihak kerajaan memberikan bantuan penuh penanaman semula kelapa, sebagaimana yang telah dijalankan untuk ladang getah. Ini kerana hasil kelapa kian berkurangan, dan harga kelapa di pasaran telah pun melambung tinggi: //"Persatuan Peladang batu 5 mukim Bangi akan mendesak Kementerian Pertanian supaya menggalakkan petani2 di-negeri ini menanam sa-mula kebun2 kelapa mereka dengan di-beri bantuan penoh seperti yang di-beri kapada penanam sa-mula getah di-negeri ini. Pengerusi Persatuan Peladang di-sini Dato' Dagang Taslim bin Haji Sarkawi memberi tahu Berita Harian bahawa betapa mustahak-nya kementerian ini menggalakkan petani2 di-negeri ini menanam sa-mula kebun kelapa mereka untok mengatasi kekurangan hasil kelapa di-negeri ini. Dato' Dagang Taslim juga menerangkan oleh kerana sedikit sahaja jumlah-nya petani2 di-negeri ini menanam sa-mula kebun kelapa mereka hasil kelapa telah merusot dan harga kelapa telah melambong tinggi. Sekarang harga kelapa di-kampong ia-lah 35 sen sa-biji harga minyak kelapa $1 sa-botol akibat kekurangan pengeluaran hasil kelapa di-negeri ini. Menurut Dato' Dagang Taslim lagi sebab-nya hasil kelapa merusot kerana banyak pokok kelapa sudah terlalu tua tidak di-tanam semula. Kalau-lah kerajaan menggalakkan petani2 di-negeri menanam sa-mula kelapa mereka dengan mendapat bantuan seperti menanam getah sa-mula sudah tentu kegiatan petani2 menanam sa-mula kelapa mereka akan bertambah di-negeri ini."//
 **CATATAN**: Keadaan industri kelapa pada tahun 1960-an: Menurut rekod tahun 1961, ladang-ladang kelapa diusahakan oleh sektor swasta dan peladang kecil. Jumlah hasil kelapa di seluruh negara ketika itu adalah yang tertinggi berbanding hasil tanaman lain, iaitu sebanyak 1,344,819 tan. Namun sumbangannya terhadap pendapatan negara tidaklah sebanyak getah dan kelapa sawit. Ini kerana ianya adalah sumber makanan utama masyarakat, oleh itu 70% daripadanya adalah untuk penggunaan domestik: //"Dating back to the mid-19th century, where a rough data of Malaysia’s coconut production amount was first recorded (on year 1961),  coconut palms were being planted by private sectors and small landholders. It acted as a source of food to these households,  while remaining ones would then be traded for other daily necessities. The total area of coconut plantations by that time were, however, not stated in any official documents. During year 1961, the total amount of production of this agricultural commodity hits top one among all crops, with the value of 1,344,819 tonnes. However, it did not bring the most income to Malaysia. The reason behind was because almost 70% of the total production was consumed domestically."// \\
@@ Line 516: / Line 516: @@
 Pada zaman itu ramai di kalangan masyarakat (termasuk di luar bandar seperti Bangi) cenderung menghantar anak mereka ke sekolah Inggeris di bandar (contohnya sekolah ini), walaupun jauh dari kediaman mereka, demi peluang pekerjaan yang lebih baik kelak.
-{{gambar:ap-richards-1965.png?200|}}{{facebook:73515620_1159468154252880_4672822674567725056_n.jpg?500|}} \\
+{{:gambar:aprichards-19651220.png?200|Puan A.P. Richards}}{{facebook:73515620_1159468154252880_4672822674567725056_n.jpg?520|}} \\
-**Kiri**: Gambar Puan A.P. Richards dalam keratan akhbar ini. \\
+**Kiri**: Puan A.P. Richards (Berita Harian, 20 December 1965, Page 5: {{ :akhbar:beritaharian19651220-1-2-32.pdf ||}}[[https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/Digitised/Article/beritaharian19651220-1.2.32|"Pendapat bahawa murid2 yang lapar mundor tidak-lah benar"]]). \\
 **Kanan**: //"SRJK (Inggeris) 1, Jalan Semenyih, Kajang. Sekolah rendah saya dari tahun 1965 hingga 1970. Guru besar Mrs. AP Richards."// - Mazilan Jalal. (Facebook Bandar Kajang, 28 Oktober 2019: {{ facebook:bandar_kajang_-_posts_facebook_-_kajang_satu_ketika_dulu.pdf ||}}[[https://www.facebook.com/kajangharmoni/posts/1159469257586103|"KAJANG"]]: [[https://www.facebook.com/kajangharmoni/photos/pcb.1159469257586103/1159468150919547|SK Jalan Semenyih 1 & 2, 1987]]).
+Pendedahan Puan A.P. Richards ini telah mencetuskan beberapa maklumbalas daripada pelbagai pihak. Antara yang disiarkan di akhbar:-
+  * 20/12/1965 (Membangkang): Dato' Dagang Darus bin Saidi, ketua Kampung Sungai Ramal, Kajang: //"Dato' Dagang Darus bin Saidi ketua kampong Sungai Ramal Kajang telah menafikan sama sekali kenyataan Puan A.P. Richard itu. Beliau menerangkan: "Walau pun pendudok2 kampong sekarang tidak mewah kerana harga getah murah tetapi ibu bapa telah berusaha sa-daya upaya bekerja menchari nafkah untok memberi makanan anak2-nya dan juga mengadakan buku2 pelajaran anak2-nya." Kapada ibu bapa yang miskin tiap2 tahun telah meminta bantuan dari Jabatan Kebajikan Masharakat untok membeli buku anak2-nya, kata beliau. Dato' Dagang Darus berkata lagi: "Orang2 kampong yang miskin tidak menghantar anak2-nya ka-sekolah Inggeris. Orang2 yang menghantar anak-nya ka-sekolah ini ia-lah orang2 yang banyak kebun getah, anak2 kerani dan orang yang makan gaji dengan kerajaan. Untok mengatakan orang2 yang berkemampuan yang belajar di-sekolah Inggeris itu tidak lojik. Sekolah Inggeris itu sendiri ada menyediakan asrama untok anak orang2 kampong yang jauh dari sekolah," kata beliau lebeh jauh. Menurut Dato' Dagang Darus murid2 yang belajar di-sekolah kebangsaan di-kampong2 walau pun ibu bapa mereka miskin namun mereka maju dalam pelajaran. Satu chuntoh ia-lah pada tahun 1964 sa-ramai 47 orang pelajar tingkatan tiga Sekolah Menengah Melayu Kajang mengambil pereksaan L.C.E. semuanya lulus. Dan sa-ramai 44 orang pelajar2 itu telah mendapat grade satu dan 3 orang dapat grade tiga. Ibu bapa pelajar2 ini semua-nya miskin. Pelajar2 itu kadang2 berjalan kaki berbatu2 jauh-nya ka-sekolah menengah tetapi mengapa mereka maju dalam pelajaran," dia berkata. Dato' Darus juga kesal terhadap kenyataan Puan A.P. Richard yang menyeru Pegawai Penerangan ketua kampong supaya memberi kursus kapada ibu bapa tentang kemundoran pelajaran anak2 mereka. Kursus tata ra'ayat memang di-adakan di-kampong2 untok memberi berbagai2 penerangan kapada ibu bapa termasok juga soal2 pelajaran, kata-nya."// (Berita Harian, 20 December 1965, Page 5: {{ :akhbar:beritaharian19651220-1-2-32.pdf ||}}[[https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/Digitised/Article/beritaharian19651220-1.2.32|"Pendapat bahawa murid2 yang lapar mundor tidak-lah benar"]]).
+  * 22/12/1965 (Menyokong): Mat Ketil, Kajang: //"Saya menghantar anak2 saya ka-sekolah Melayu juga. Dua orang anak saya belajar di-Sekolah Inggeris. Kadang2 mereka tak sempat sarapan pagi kerana mereka harus bangun pagi pukol 6 pagi untok sempat sampai di-sekolah. Mereka naik basikal. Kadang terlambat bangun. Siapa-kah yang berkata hanya orang2 yang mampu sahaja yang menghantar anak2 mereka ka-sekolah Inggeris? Ini tidak-lah benar. Anak orang2 miskin juga banyak belajar di-sekolah2 rendah dan menengah Inggeris. ... Memang anak2 Melayu miskin. Ibu bapa tak mampu memberikan wang saku kapada anak2 mereka kalau anak2 yang bersekolah itu sa-ramai enam atau tujoh orang. Dato Dagang memberi chontoh pepereksaan tingkat tiga sekolah menengah Melayu Kajang sa-bagai bokti untok memperkuat da'awaan-nya. Tetapi Dato Dagang tidak menolak keterangan2 Puan Richards mengenai sekolah rendah Inggeris Kajang itu."// (Mat Ketil, Kajang @ Mimbar Pembacha, Berita Harian, 22 December 1965, Page 4: {{ :akhbar:beritaharian19651222-1-2-33.pdf ||}}[[https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/Digitised/Article/beritaharian19651222-1.2.33|"Kenyataan ta' sarapan: Berita Kajang 'tidak benar'"]]).
 **LATAR PERISTIWA: [[kajang_high_school#pembukaan_sekolah_rendah|Sekolah Jenis Kebangsaan (Inggeris) Kajang (kini SK Jalan Semenyih 1 & 2)]]**.
@@ Line 659: / Line 664: @@
 **CATATAN**: Dirasmikan pada: [[sejarahbangi-1970-1979#perasmian_masjid_al-falah_sg_ramal_dalam|1974-07-05]].
-**LATAR PERISTIWA: [[kg_sungai_ramal|Kampung Sungai Ramal]]**.
+**LATAR PERISTIWA: [[kg_sungai_ramal_dalam|Kampung Sungai Ramal Dalam]]**.
 ===== 1969-06-01: Persatuan Belia Jiwa Semangat =====