====== Cebisan Sejarah Bangi ======

Koleksi beberapa peristiwa di sekitar Bangi, yang ada direkodkan dalam sumber-sumber setakat yang dapat diperolehi di Internet, dan disusun menurut kronologi peristiwa. Antara sumber utama ialah [[http://ofa.arkib.gov.my/|Arkib Negara Malaysia]], keratan-keratan akhbar di [[https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/|NewspaperSG]] (arkib digital akhbar tempatan yang beribu pejabat di Singapura sejak tahun 1827, kelolaan [[https://www.nlb.gov.sg/|National Library Board (NLB) of Singapore]]), serta [[https://upnih.pnm.gov.my/myrepo-public/welcome/content/browse-content/collection/22|MyRepositori]] (arkib digital akhbar tempatan, kelolaan [[https://www.pnm.gov.my/|Perpustakaan Negara Malaysia]]). Pada setiap peristiwa, selain ringkasan liputannya, ditambahkan juga beberapa catatan ringkas atau capaian mengenai perkara atau tempat yang berkaitan, berdasarkan makalah-makalah dan kertas kerja para ilmuwan dan pengkaji sejarah, setakat yang ada di Internet sahaja.

{{:img_20201220_070458-pano-800px.jpg?650|Bangi (Baru), dari puncak bukit Mutiara Bangi}} \\ Gambar: Pemandangan dari puncak bukit Mutiara Bangi. Dari kiri: [[awal_bangi#kampung_sungai_tangkas|Kg Sungai Tangkas]] (sayup kelihatan bukit-bukau Semenyih (Broga?) di belakangnya), GMI / Alam Sari, dan UKM. \\ 


===== Kronologi Peristiwa =====

| [[start|Laman Utama]] | [[sejarahbangi-1900-1909|1900-1909]] | [[sejarahbangi-1910-1919|1910-1919]] | [[sejarahbangi-1920-1929|1920-1929]] | [[sejarahbangi-1930-1939|1930-1939]] | [[sejarahbangi-1940-1949|1940-1949]] | [[sejarahbangi-1950-1959|1950-1959]] | [[sejarahbangi-1960-1969|1960-1969]] | [[sejarahbangi-1970-1979|1970-1979]] | [[sejarahbangi-1980-1989|1980-1989]] | [[sejarahbangi-1990-1999|1990-1999]] | [[pesanan|Hubungi Kami]] |


===== Rencana Berkaitan =====

Koleksi rencana latar lokasi, persekitaran, peristiwa, persatuan, dan tokoh-tokoh yang ada kaitan dengan beberapa peristiwa di dalam kronologi di atas.

==== Alam Sekitar ====

| [[hutan_simpan_bangi|{{facebook:140013594_2261325853991585_3960484509948055719_o.jpg?80|Hutan Simpan Bangi (1906)}}]] | \\ [[hutan_simpan_bangi|Hutan Simpan Bangi (1906)]] |
| [[hutan_bukit_tunggul|{{:peta:bukittunggul-1929-landscape.png?70|Hutan Simpan Bukit Tunggul (1910)}}]] | \\ [[hutan_bukit_tunggul|Hutan Simpan Bukit Tunggul (1910)]] |
| [[sungai_andangan|{{:peta:peta-sgandangan-1904-kini.png?80|Sungai Andangan}}]] | \\ [[sungai_andangan|Sungai Andangan]] | 

==== Latar Lokasi ====

| [[awal_bangi|{{:gambar:plein-air-azmannor-7-3.jpg?80|Sejarah Awal Bangi (1700-an)}}]] | \\ [[awal_bangi|Sejarah Awal Bangi (1700-an) ]] |
| [[kg_sungai_ramal|{{:gambar:kgsgramal-mansorgazali.png?80|Kampung Sungai Ramal (1700-an)}}]] | \\ [[kg_sungai_ramal|Kampung Sungai Ramal (1700-an)]] |
| [[kg_sungai_ramal_dalam|{{:gambar:k5-masjid_al_falah_kg_sg_ramal_dalam.jpg?90|Kampung Sungai Ramal Dalam (1700-an)}}]] | \\ [[kg_sungai_ramal_dalam|Kampung Sungai Ramal Dalam (1700-an)]] |
| [[rekoh|{{:peta:rekoh-1904-kini.png?80|Rekoh (1840-an)}}]] | \\ [[rekoh|Rekoh (1840-an)]] |
| [[jalan_reko_telokdatok|{{:peta:bangi-telokdatok-1926-marked.png?70|Jalan Reko-Telok Datok (1884)}}]] | \\ [[jalan_reko_telokdatok|Jalan Reko-Telok Datok (1884)]] |
| [[jalan_reko_sepang|{{peta:jalan-reko-sepang-1904.png?40|Jalan Reko (1891)}}]] | \\ [[jalan_reko_sepang|Jalan Reko (1891)]] |
| [[ladang_kindersley|{{:gambar:pbe1.jpg?80|Perladangan Kindersley (1894)}}]] | \\ [[ladang_kindersley|Perladangan Kindersley (1894)]] |
| [[lombong_sg_ramal|{{:peta:peta-sgramal-1904.png?80|Perlombongan di Sungai Ramal (1895-1903)}}]] | \\ [[lombong_sg_ramal|Perlombongan di Sungai Ramal (1895-1903)]] |
| [[sungai_merab|{{:gambar:artocarpus_elasticus_reinw._ex_blume_-_bendo_terap.jpg?35|Kampung Sungai Merab (1896)}}]] | \\ [[sungai_merab|Kampung Sungai Merab (1896)]] |
| [[belmont_estate|{{:gambar:ladang-belmont-1908-02-colorized.png?70|Belmont Estate (1896)}}]] | \\ [[belmont_estate|Belmont Estate (1896)]] |
| [[west_country_estate|{{:gambar:ladang-westcountry-belmont-1908-colorized.png?70|West Country Estate (1896)}}]] | \\ [[west_country_estate|West Country Estate (1896)]] |
| [[balgownie_estate|{{:peta:balgownie-1904.png?45|Balgownie Estate (1902)}}]] | \\ [[balgownie_estate|Balgownie Estate (1902)]] |
| [[landasan_rekoh_bangi|{{facebook:15873239_847847862021486_8097476485153646806_n.jpg?80|Landasan Keretapi Rekoh-Bangi (1902)}}]] | \\ [[landasan_rekoh_bangi|Landasan Keretapi Rekoh-Bangi (1902)]] |
| [[broome_estate|{{:gambar:sjktbangi.png?90|Broome Estate (1906)}}]] | \\ [[broome_estate|Broome Estate (1906)]] |
| [[sungei_ramal_estate|{{:facebook:64246716_1063005530565810_6737481855404081152_n.jpg?40|Sungei Ramal Estate (1907)}}]] | \\ [[sungei_ramal_estate|Sungei Ramal Estate (1907)]] |
| [[bukit_tunggu_estate|{{:peta:bukittunggu-estate-1929.png?80|Bukit Tunggu Estate (1910)}}]] | \\ [[bukit_tunggu_estate|Bukit Tunggu Estate (1910)]] |
| [[hospital_reko|{{:gambar:hospital-estet-sungei-krudda.png?80|Hospital Reko (1912-1915)}}]] | \\ [[hospital_reko|Hospital Reko (1912-1915)]] |
| [[balai_polis_bangi|{{:facebook:118121764_2723654151251517_1976559378636192465_n.jpg?80|Balai Polis Bangi (1914)}}]] | \\ [[balai_polis_bangi|Balai Polis Bangi (1914)]] |
| [[kg_air_hitam|{{:gambar:kg-abb-gerbang.png?80|Kampung Air Hitam / Abu Bakar Baginda (1920-an)}}]] | \\ [[kg_air_hitam|Kampung Air Hitam / Abu Bakar Baginda (1920-an)]] |
| [[skbangi|{{:gambar:bangi_tempo_doloe2.jpg?100|SK Bangi (1924)}}]] | \\ [[skbangi|Sekolah Melayu Bangi (1924)]] |
| [[masjid_haji_mat_saman|{{:gambar:masjidmatsaman-1984.png?80|Masjid Haji Mat Saman (1929)}}]] | \\ [[masjid_haji_mat_saman|Masjid Haji Mat Saman (1929)]] |
| [[pembangunan_bbb|{{peta:petabbbangi.png?50|Pembangunan Bandar Baru Bangi (1972)}}]] | \\ [[pembangunan_bbb|Pembangunan Bandar Baru Bangi (1972)]] |
| [[surau_masjid_bbb|{{:gambar:1939-منصور-غزالي-جرد-1.gif?80|Surau dan Masjid di Bandar Baru Bangi (1975)}}]] | \\ [[surau_masjid_bbb|Surau dan Masjid di Bandar Baru Bangi (1975)]] |
| [[puspati|{{:gambar:photo-no.-1.jpg?75|PUSPATI (1979)}}]] | \\ [[puspati|PUSPATI (1979)]] |
| [[kilang_bbbangi|{{:gambar:at-a-glance-img-1983-01.jpg?80|Kilang-Kilang di Bandar Baru Bangi (1980)}}]] | \\ [[kilang_bbbangi|Kilang-Kilang di Bandar Baru Bangi (1980)]] |
| [[lorong_basikal|{{facebook:121802411_701174200518214_4586939228466713176_n.jpg?70|Lorong Basikal dan Pejalan Kaki di B.B.Bangi (1980-an)}}]] | \\ [[lorong_basikal|Lorong Basikal dan Pejalan Kaki di B.B.Bangi (1980-an)]] |
| [[surau_hamidiah|{{:facebook:1015048_394662397318556_904020143_o.jpg?70|Surau Al Hamidiah (1983)}}]] | \\ [[surau_hamidiah|Surau Al Hamidiah (1983)]] |
| [[tum_tailor|{{:gambar:tumtailor-s1-puspati-2014-google.png?70|Tum Tailor (1990-an)}}]] | \\ [[tum_tailor|Tum Tailor (1990-an)]] |
| [[salinger_house|{{:gambar:salinger-residence-01.png?80|Rudinara / Salinger House (1992-2019)}}]] | \\ [[salinger_house|Rudinara / Salinger House (1992-2019)]] |
| [[eimas|{{:gambar:gmbr-eimas1-1024x827.jpg?60|Institut Alam Sekitar Malaysia / Environment Institute of Malaysia (EiMAS) (1996-2002)}}]] | \\ [[eimas|Institut Alam Sekitar Malaysia / Environment Institute of Malaysia (EiMAS) (1996-2002)]] |
| [[taman_cempaka|{{:gambar:nst-2003-07-01-tasikcempaka-foodcourt.png?60|Taman Tasik Cempaka (1997-2008)}}]] | \\ [[taman_cempaka|Taman Tasik Cempaka (1997-2008)]] |

==== Latar Peristiwa ====

| [[sempadan_selangor_ns|{{:peta:1877-10-15-bukittunggul-rekoh.png?100|Sempadan Selangor-Negeri Sembilan (1863-1880)}}]] | \\ [[sempadan_selangor_ns|Sempadan Selangor-Negeri Sembilan (1863-1880)]] |
| [[candu|{{:gambar:opiumrevenue-twoguys.jpg?80|Candu di Malaya (1867-1952)}}]] | \\ [[candu|Candu di Malaya (1867-1952)]] |
| [[penghulu_kolonial|{{:gambar:wangsa-mahkota-selangor-royal-selangor-ku-alam-1.jpg?35|Penghulu di Zaman Kolonial (1874-1940)}}]] | \\ [[penghulu_kolonial|Penghulu di Zaman Kolonial (1874-1940)]] |
| [[todi|{{:gambar:1520498252019-credit_-national-archives-of-malaysia.jpeg?35|Todi di Malaya (1886)}}]] | \\ [[todi|Todi di Malaya (1886)]] |
| [[gutta_percha|{{:gambar:gutta-percha-1908.png?70|Gutta Percha di Malaya (1897-1945)}}]] | \\ [[gutta_percha|Gutta Percha di Malaya (1897-1945)]] |
| [[getah_di_malaya|{{:gambar:189783.jpg?75|Getah di Malaya (1900-an)}}]] | \\ [[getah_di_malaya|Getah di Malaya (1900-an)]] |
| [[muzium_negara|{{facebook:185908023_4493460337353089_2008829505883532378_n.jpg?95|Muzium Kuala Lumpur / Muzium Negara (1904-1963)}}]] | \\ [[muzium_negara|Muzium Kuala Lumpur / Muzium Negara (1904-1963)]] |
| [[banjir_bangi|{{:gambar:banjir-bangi.jpg?80|Banjir Sekitar Bangi (1919-2021)}}]] | \\ [[banjir_bangi|Banjir Sekitar Bangi (1919-2021)]] |
| [[mogok_pekerja_ladang_1937|{{:gambar:rubber-tapper-at-work.jpg?70|Mogok Pekerja Ladang (1937)}}]] | \\ [[mogok_pekerja_ladang_1937|Mogok Pekerja Ladang (1937)]] |
| [[kapalterbang_terhempas|{{:gambar:dh82.gif?120|Kapal Terbang Terhempas (1939)}}]] | \\ [[kapalterbang_terhempas|Kapal Terbang Terhempas (1939)]] |
| [[darurat|{{:gambar:iwm-malayanhomeguard-large_000000.jpg?75|Darurat (1948-1960)}}]] | \\ [[darurat|Darurat (1948-1960)]] |
| [[american_tin_mission|{{:gambar:af1.transformed.jpg?70|Lawatan American Tin Mission (1951)}}]] | \\ [[american_tin_mission|Lawatan American Tin Mission (1951)]] |
| [[berita_harian|{{:gambar:wartawan-melayu-kl-rumah-pm.jpg?65|Akhbar Berita Harian (1957)}}]] | \\ [[berita_harian|Akhbar Berita Harian (1957)]] |
| [[bulan_bahasa_kebangsaan|{{:gambar:bulanbahasakebangsaan-1961.png?75|Bulan Bahasa Kebangsaan (1961)}}]] | \\ [[bulan_bahasa_kebangsaan|Bulan Bahasa Kebangsaan (1961)]] |
| [[penangkapan_front_sosialis|{{:gambar:hasnol-hadi.png?35|Penangkapan Pimpinan Front Sosialis (1962-1967)}}]] | \\ [[penangkapan_front_sosialis|Penangkapan Pimpinan Front Sosialis (1962-1967)]] |
| [[pemecatan_aziz_ishak|{{:gambar:61dgtzmb1kl._ac_sl1000_.jpg?40|Pemecatan Aziz Ishak (1963)}}]] | \\ [[pemecatan_aziz_ishak|Pemecatan Aziz Ishak (1963)]] |
| [[penangkapan_wartawan_1976|{{:gambar:19760622_0001-01.png?40|Penangkapan Wartawan (1976)}}]] | \\ [[penangkapan_wartawan_1976|Penangkapan Wartawan (1976)]] |
| [[islam_civilsociety|{{:gambar:sisea23.jpg?40|Kegiatan Islamisasi di Bandar Baru Bangi (1979-2001)}}]] | \\ [[islam_civilsociety|Kegiatan Islamisasi di Bandar Baru Bangi (1978-2001)]] |
| [[pameran_kartun_ukm|{{facebook:121225553_194720082161434_245656818522826666_n.jpg?70|Pameran Kartun di UKM (1983)}}]] | \\ [[pameran_kartun_ukm|Pameran Kartun di UKM (1983)]] |

==== Latar Persekitaran ====

| [[rasah|{{:gambar:230.gif?80|Rasah (1640-an)}}]] | \\ [[rasah|Rasah (1640-an)]] |
| [[harimau_malaya|{{:gambar:tiger-hunt.jpg?60|Harimau Malaya (1800-kini)}}]] | \\ [[harimau_malaya|Harimau Malaya (1800-kini)]] |
| [[jalan_ayer_itam|{{:peta:jalan-ayeritam-1904.png?80|Jalan Ayer Itam (1896-1905)}}]] | \\ [[jalan_ayer_itam|Jalan Ayer Itam (1896-1905)]] |
| [[hutan_ayer_itam|{{:peta:hutan-ayeritam-1905.png?60|Hutan Simpan Ayer Itam (1905-Kini}}]] | \\ [[hutan_ayer_itam|Hutan Simpan Ayer Itam (1905-Kini)]] |
| [[sekolah_hua_qiao|{{:facebook:13230169_1540823092887947_5710883268971812956_n.jpg?90|Sekolah Hua Qiao (1912-1998)}}]] | \\ [[sekolah_hua_qiao|Sekolah Hua Qiao (1912-1998)]] |
| [[kajang_high_school|{{:gambar:kajang_high_school_edited.jpg?80|Kajang High School (1926)}}]] | \\ [[kajang_high_school|Kajang High School (1919)]] |
| [[prang_besar_estate|{{:akhbar:5917615721_18c9a2d3ea_o.jpg?80|Prang Besar Estate (1921)}}]] | \\ [[prang_besar_estate|Prang Besar Estate (1921)]] |
| [[hutan_simpan_jelok|{{:gambar:9c9774aa-e33e-45fa-9653-f4aae9748002.jpg?100|Hutan Simpan Jelok (1949)}}]] | \\ [[hutan_simpan_jelok|Hutan Simpan Jelok (1949)]] |
| [[sk_jalan_bukit|{{:gambar:rasmi23.jpg?80|SK Jalan Bukit (1964)}}]] | \\ [[sk_jalan_bukit|SK Jalan Bukit (1964)]] |
| [[banjir_kajang_1971|{{:gambar:copy_of_flood15.jpg?80|Banjir Kajang (1971)}}]] | \\ [[banjir_kajang_1971|Banjir Kajang (1971)]] |
| [[kajang_1980an|{{:gambar:51392280112_950x600.jpg?80|Kajang (1980-1990-an)}}]] | \\ [[kajang_1980an|Kajang (1980-1990-an)]] |
| [[sampah_b_b_bangi|{{:gambar:sampah-gambar254-tanjung12-02.png?80|Pusat Pelupusan Sampah (1999)}}]] | \\ [[sampah_b_b_bangi|Pusat Pelupusan Sampah (1999)]] |

==== Latar Persatuan ====

| [[persama|{{facebook:104889624_2988118151276160_7599678182255633451_o.jpg?35|Persatuan Artis Filem Malaya (PERSAMA) (1954)}}]] | \\ [[persama|Persatuan Artis Filem Malaya (PERSAMA) (1954)]] |
| [[kubu|{{:gambar:tarian-kubu.png?30|Kumpulan Budi Utama (KUBU) (1959)}}]] | \\ [[kubu|Kumpulan Budi Utama (KUBU) (1959)]] |
| [[pemuda_desa|{{facebook:119033100_3428690803862503_8966303494707779360_n.jpg?40|Pertubuhan Pemuda Desa (1961)}}]] | \\ [[pemuda_desa|Pertubuhan Pemuda Desa (1961)]] |
| [[grupemuisi|{{:gambar:baca_sajak_di_ukm_bangi_1978._ada_tnc_dan_dr_ramli_isin_001.jpg?80|Grupemuisi (1977)}}]] | \\ [[grupemuisi|Grupemuisi (1977)]] |

==== Latar Tokoh ====

| [[raja_berayun|{{:gambar:33p6060022.jpg?70|Raja Berayun / Borayun / Brayun / Jabarayun (1816-1873)}}]] | \\ [[raja_berayun|Raja Berayun / Borayun / Brayun / Jabarayun (1816-1873)]] |
| [[j_p_rodger|{{:gambar:arkib-durbar-01.png?100|John Pickersgill (J.P.) Rodger (1851-1910)}}]] | \\ [[j_p_rodger|John Pickersgill (J.P.) Rodger (1851-1910)]] |
| [[h_c_syers|{{:gambar:dsc01507.jpg?40|Harry Charles (H.C.) Syers (1853-1897)}}]] | \\ [[h_c_syers|Harry Charles (H.C.) Syers (1853-1897)]] |
| [[a_b_stephens|{{:gambar:49448505_126812760920.jpg?80|Arthur Bligh (A.B.) Stephens (1855-1908)}}]] | \\ [[a_b_stephens|Arthur Bligh (A.B.) Stephens (1855-1908)]] |
| [[h_f_bellamy|{{:gambar:debb89_943cfcf6ddc74a21b3ca05165626812e_mv2.jpg?50|Henry Franklin (H.F.) Bellamy (1858-1920)}}]] | \\ [[h_f_bellamy|Henry Franklin (H.F.) Bellamy (1858-1920)]] |
| [[g_c_bellamy|{{:gambar:special_train_connaught_bridge_30_march_1922.jpg?70|George (G.C.) Bellamy (1860-1939)}}]] | \\ [[g_c_bellamy|George (G.C.) Bellamy (1860-1939)]] |
| [[m_s_parry|{{:gambar:exlibris-1470.jpg?50|Methold Sidney (M.S.) Parry (1863-1937)}}]] | \\ [[m_s_parry|Methold Sidney (M.S.) Parry (1863-1937)]] |
| | \\ [[j_r_o_aldworth|John Richard Oliver (J.R.O.) Aldworth (1866-1948)]] \\ \\ |
| [[e_b_skinner|{{:gambar:bygoneselangor-pic.png?100|Edmund Becher (E. B.) Skinner (1873-1959)}}]] | \\ [[e_b_skinner|Edmund Becher (E. B.) Skinner (1873-1959)]] |
| [[h_r_moullin|{{:gambar:prm000078970.jpg?80|Hilary Rougier (H.R.) Moullin (1875-1922)}}]] | \\ [[h_r_moullin|Hilary Rougier (H.R.) Moullin (1875-1922)]] |
| [[raja_alang|{{:gambar:17p2160011.jpg?70|Raja Alang bin Raja Berayun}}]] | \\ [[raja_alang|Raja Alang bin Raja Berayun]] |
| [[robert_stevenson|{{:gambar:633881-000000.jpg?80|Robert Stevenson (1882-?)}}]] | \\ [[robert_stevenson|Robert Stevenson (1882-?)]] |
| | \\ [[penghulu_syed_yahya|Penghulu Syed Yahya (1883-1905)]] \\ \\ |
| [[f_j_pratt|{{:gambar:pratt_frederic_james_nil_23173-01.png?60|Frederic James (F.J.) Pratt (1897-1944)}}]] | \\ [[f_j_pratt|Frederic James (F.J.) Pratt (1897-1944)]] |
| [[leftenan_adnan|{{:gambar:lt_adnan_saidi.jpg?45|Leftenan Adnan Saidi (1915-1942)}}]] | \\ [[leftenan_adnan|Leftenan Adnan Saidi (1915-1942)]] |
| [[liew_kon_lim|{{:gambar:liew-kon-lim-shaved.png?35|Liew Kon Lim (1918-1952)}}]] | \\ [[liew_kon_lim|Liew Kon Lim (1918-1952)]] |
| [[dato_kampo_radjo|{{:gambar:datokamporadjo-1964.png?40|Dato' Kampo Radjo (1922-1988)}}]] | \\ [[dato_kampo_radjo|Dato' Kampo Radjo (1922-1988)]] |
| [[anuwar_mahmud|{{:gambar:anuwarmahmud-1975.png?45|Tan Sri Dr Anuwar Mahmud (1927-1993)}}]] | \\ [[anuwar_mahmud|Tan Sri Dr Anuwar Mahmud (1927-1993)]] |
| [[hussein_jahidin|{{:gambar:e62c9a74-681e-4b1c-a5ff-5d6399c272e2.jpg?50|Hussein Jahidin (1932-2014)}}]] | \\ [[hussein_jahidin|Hussein Jahidin (1932-2014)]] |
| [[zain_mahmood|{{:gambar:zainmahmood-19710807.png?30|Zain Mahmood (1933-1994)}}]] | \\ [[zain_mahmood|Zain Mahmood (1933-1994)]] |
| [[a_wahab_ali|{{:gambar:wahab.png?50|A. Wahab Ali (1941-)}}]] | \\ [[a_wahab_ali|A. Wahab Ali (1941-)]] |
| [[noraishah_sujak|{{:gambar:ratukebaya-19620813.png?70|Cikgu Noraishah Sujak (1944-2015)}}]] | \\ [[noraishah_sujak|Cikgu Noraishah Sujak (1944-2015)]] |
| [[ismail_bontak|{{facebook:46666533_805071113173199_5975342653212983296_n.jpg?70|Ismail Bontak (1957-1960an)}}]] | \\ [[ismail_bontak|Ismail Bontak (1957-1960an)]] |

===== Peta Rujukan =====

==== 1900-an ====

{{peta:peta-selangor-1904.jpg?400|Peta Selangor tahun 1904}} \\
Peta negeri Selangor, tahun 1900-an (Edinburgh Geographical Institute, 1904 @ Yale University Library - Digital Collections: {{ :laman:selangor_federated_malay_states_1904_john_bartholomew_co_w.t._wood_chief_draftman._-_yale_university_library.pdf ||}}[[https://collections.library.yale.edu/catalog/15827242|"Selangor, Federated Malay States, 1904 / John Bartholomew & Co ; W.T. Wood, chief draftman"]]).

Latar peta 1904: Peta paling tepat pada zamannya, diusahakan oleh Chief Draftsman W.T. Wood yang bertugas di Survey Department, Kuala Lumpur (beliau turut membuat peta Kuala Lumpur, Pulau Pinang, dll). Pernah mohon naik gaji pada 11 September 1906 (tangga gaji dia lebih rendah dari Surveyor), bila di bawa ke atas, menurut surat sokongan pihak atasannya: //"Mr Wood's ability and usefulness is well known to Government. It is not necessary for me to write further recommendations"//. Namun tak diluluskan oleh Residen Selangor (Henry Conway Belfield), sebab baru naik gaji pada bulan januari tahun yang sama. (Sumber: Arkib Negara 1957/0131652W, 11/09/1906: {{ :arkib:19570131652d02.pdf ||}}[[https://ofa.arkib.gov.my/ofa/group/asset/1472934|"FORWARDS LETTER FROM MR. W.T. WOOD - CHIEF DRAFTSMAN REVENUE SURVEY OFFICE ASKING FOR A PERSONAL ALLOWANCE"]]; Arkib Negara 1957/0123198W, 20/06/1905: {{ :arkib:19570123198d02.pdf ||}}[[https://ofa.arkib.gov.my/ofa/group/asset/1397759|"ESTIMATES, 1906"]]).

==== 1920-an ====

{{:peta:peta-selangor-1926-utara.jpg?450|Peta Selangor (Utara), tahun 1926}}{{:peta:peta-selangor-1926-selatan.jpg?450|Peta Selangor (Selatan), tahun 1926}} \\
**Kiri**: Peta Selangor (Utara), tahun 1926 \\
**Kanan**: Peta Selangor (Selatan), tahun 1926 \\ 
(Sumber: Malaya Survey Department, 1926 @ University of Minnesota Libraries: {{ :laman:umedia-peta-selangor-1926.pdf ||}}[[https://umedia.lib.umn.edu/item/p16022coll230:3899|"Selangor : Federated Malay States 1926"]]).

{{:peta:ululangat-negrisembilan-1927.png?350|Peta daerah Ulu Langat dan sekitarnya, tahun 1927}}{{peta:klang-langat_1929.png?500|Lembah Klang dan Langat, tahun 1929}} \\
**Kiri**: Peta daerah Ulu Langat dan sekitarnya, tahun 1920-an (Survey Department, Singapore, 1927 @ National Archives of Singapore: {{ :laman:parts_of_seremban_and_jelebu_districts_with_portions_of_ulu_.pdf ||}}[[https://www.nas.gov.sg/archivesonline/maps_building_plans/record-details/f960734f-115c-11e3-83d5-0050568939ad|"Parts of Seremban and Jelebu Districts with portions of  Ulu Langat and Kuala Langat Districts (Selangor), Kajang, Negri Sembilan"]]). \\
**Kanan**: Peta Lembah Klang dan Langat, tahun 1929 (Edward Stanford @ F.M.S. Survey Department, 1929: {{ :laman:selangor_1929._geographicus_rare_antique_maps.pdf ||}}[[https://www.geographicus.com/P/AntiqueMap/selangor-fms-1929|"1929 F.M.S. Wall Map of Selangor (Kuala Lumpur)"]]). 

==== 1950-an ====

{{peta:7763_malaysia_malaya_selangor_1950_k_master.png?480|Malaysia, Malaya, Selangor 1950, Land Use, South Sheet, 1950, 1:126 720}}{{peta:klang-langat-1950.png?390|Peta Lembah Klang dan Langat, tahun 1950-an}} \\
**Kiri**: //"Malaya : Published under the direction of the Surveyor General, Malaya"// (Surveyor General, Malaya, 1950 @ Australian National University: {{ :laman:open_research_malaysia_malaya_selangor_1950_land_use_south_sheet_1950_1_126_720.pdf ||}}[[http://hdl.handle.net/1885/140895|"Malaysia, Malaya, Selangor 1950, Land Use, South Sheet, 1950, 1:126 720"]]). \\
**Kanan**: Peta Lembah Klang dan Langat, tahun 1950 (Survey Dept. F.M.S., 1950: {{ :laman:antique_maps_at_the_map_house_of_london_-_fms_selangor_1950.pdf ||}}[[https://www.themaphouse.com/search_getamap.aspx?id=140819&ref=SEAS5101|"Selangor"]]).

===== Wacana Berkaitan =====

==== WS-HL-2023-S2: Peranan Syed Abdul Rahman di Rekoh Semasa Perang Rawa 1848: Berdasarkan Laporan Douglas ====

{{url>https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=314&href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fselangorlibrary%2Fvideos%2F836595464669040%2F&show_text=false&width=560&t=480 560,314 noscroll noborder|WS-HL-2023-S2: Peranan Syed Abdul Rahman di Rekoh Semasa Perang Rawa 1848: Berdasarkan Laporan Douglas}}

Ringkasan pembentangan: [[ws-hl-2023-s2-rekoh|WS-HL-2023-S2: Peranan Syed Abdul Rahman di Rekoh Semasa Perang Rawa 1848: Berdasarkan Laporan Douglas]]

==== WS-HL-2023-S3: Cebisan Sejarah Rekoh ====
 
{{url>https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=314&href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fselangorlibrary%2Fvideos%2F364219392623691%2F&show_text=false&width=560&t=480 560,314 noscroll noborder|WS-HL-2023-S3: Cebisan Sejarah Rekoh}}

Bahan yang telah dibentangkan: [[ws-hl-2023-s3-rekoh|WS-HL-2023-S3: Cebisan Sejarah Rekoh]]

==== WS-KP-2024-S1: Hubungan Tradisi Selangor dan Negeri Sembilan Era Awal Kesultanan Selangor ====

{{url>https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=314&href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fselangorlibrary%2Fvideos%2F906717417560945%2F&show_text=false&width=560&t=480 560,314 noscroll noborder|WS-KP-2024-S1: Hubungan Tradisi Selangor dan Negeri Sembilan Era Awal Kesultanan Selangor oleh Tn. Mohd Khairil Hisham}}

Ringkasan pembentangan: [[ws-kp-2024-s1-hubungan-selangor-ns|WS-KP-2024-S1: Hubungan Tradisi Selangor dan Negeri Sembilan Era Awal Kesultanan Selangor]]

==== WS-HL-2024-S2: Cebisan Sejarah: Dari Rekoh ke Bandar Baru Bangi ====

{{url>https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=314&href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fselangorlibrary%2Fvideos%2F1440482096894662%2F&show_text=false&width=560&t=480 560,314 noscroll noborder|WS-HL-2024-S2: Cebisan Sejarah: Dari Rekoh ke Bandar Baru Bangi oleh Sdra. Syahrul Sazli Shaharir}}

Ringkasan pembentangan: [[ws-hl-2024-s2-rekoh-bbb|WS-HL-2024-S2: Cebisan Sejarah: Dari Rekoh ke Bandar Baru Bangi]]


===== Pengakuan Penting: Kami Bukan Ahli Sejarah! =====

Perlu ditekankan, **kami bukan ahli sejarah!** Laman ini sekadar mengumpulkan cebisan **maklumat** berkaitan sejarah Bangi dan kawasan sekitarnya, setakat yang dapat ditemui di ruang Internet sahaja. Maka pastinya ia amat tidak lengkap, tidak menyeluruh, dan kurang wibawa berbanding karya ilmiah hasil kajian para sejarawan. Perlu diingatkan juga, sumber-sumber yang dinyatakan di sini adalah dari pelbagai sudut pandang dan latar para ilmuwan, pengkaji, wartawan dan editor akhbar, bermula dari awal kurun ke-20 (zaman kolonial British), sehingga kini. Kami cuba menyampaikan kesemuanya secara objektif, namun perlulah juga diakui, terdapat juga kecenderungan kami sendiri, yang terserlah di dalam ulasan dan catatan kami. ;-) 

Apa pun, anggaplah ini sebagai usaha **pemula** sahaja. Selebihnya perlu digali dari sumber-sumber berwibawa yang lain, seperti karya-karya sejarawan, arkib-arkib perpustakaan, muzium, atau premis dan petempatan bersejarah (awam atau persendirian), termasuk juga sejarah lisan warga asalnya. Sebaiknya, semua usaha ini harus dirujuk atau diusahakan bersama para ahli/pakar bidang sejarah. Aktiviti sebegini seharusnya terus giat dijalankan dan disebarluaskan oleh sekolah-sekolah dan institusi-institusi pendidikan di sekitar Bangi. Memetik kata-kata Prof Khoo Kay Kim: //"Yang sangat diperlukan sekarang ialah kajian sejarah tempatan kerana jelas perkembangan di satu-satu kawasan tidaklah sama dengan perkembangan di kawasan lain. Kajang berbeza dengan Tanjong Malim sebagaimana Rawang berbeza dengan Jeram. Beranang juga berbeza dengan Batang 
Berjuntai. Apabila kajian-kajian tentang berbagai kawasan Selangor itu telah siap ditulis barulah kita akan mendapat suatu gambaran yang lebih lengkap tentang sejarah dan masyarakat Selangor."// (Khoo Kay Kim, 1985: {{ :buku:selangor_dahulu_sekarang_-_khoo_kay_kim.pdf ||}}[[https://sgp1.digitaloceanspaces.com/proletarian-library/singapore-malaysia/Khoo%20Kay%20Kim/Selangor%20Dahulu%20&%20Sekarang%20%28740%29/Selangor%20Dahulu%20&%20Sekarang%20-%20Khoo%20Kay%20Kim.pdf|"Selangor Dahulu & Sekarang"]], m.s. x ("Pengenalan")). 

==== Contoh Usaha Pensejarahan ====

Berikut adalah contoh hasil usaha pensejarahan tempatan yang telah dijalankan untuk bandar Kajang, yang perlu dicontohi oleh institusi-institusi di Bangi:-
  * [[https://www.facebook.com/Kajang-Heritage-Centre%E4%B9%8C%E9%B2%81%E5%86%B7%E5%B2%B3%E7%A4%BE%E5%8C%BA%E6%96%87%E7%89%A9%E9%A6%86-1391604977809760/|Kajang Heritage Centre]] oleh {{ :laman:tribute_to_cikgu_lee_museum_volunteers_jmm.pdf ||}}[[https://museumvolunteersjmm.com/2021/05/11/tribute-to-cikgu-lee/|Lee Kim Sin (1955-2020)]] (Kurniawati Kamarudin / Bernama @ Media Permata, 26 Disember 2019: {{ :akhbar:tarikan_sejarah_bandar_kajang_media_permata_online.pdf ||}}[[https://mediapermata.com.bn/tarikan-sejarah-bandar-kajang/|"Tarikan sejarah bandar Kajang"]]). \\ {{:gambar:kajang-heritage-centre.jpg?420|Kajang Heritage Centre}} \\ //"Occupying the second floor of a 4-storey shoplot in Jalan Mendaling, the Kajang Heritage Centre honours this forgotten history with over 300 artefacts such as typewriters, clothing, furniture, photos and documents rescued from old businesses. Aside from the museum, you can also experience the Kajang Heritage Walk for a guided tour of the heritage sites around the district, including the Century Old Shen Sze She Tar Temple, Masjid Jamek Kajang, Century Old Tin Mine at Bukit Arang and more."// (Natalie Khoo, 28 September 2020: {{ :laman:6_historical_museums_in_selangor_for_an_insightful_blast_from_the_past.pdf ||}}[[https://firstclasse.com.my/historical-museums-in-selangor/|"6 historical museums in Selangor for an insightful blast from the past"]]). \\ {{youtube>-R7sjjVGZ7U?large|"Rencana Pusat Warisan Kajang (RTM): 老加影之乌鲁冷岳社区文物馆"}} Rencana Pusat Warisan Kajang (RTM) (TV2, 5 Mei 2016: [[https://www.facebook.com/watch/?v=1200662049973748|"《老加影之乌鲁冷岳社区文物馆》"]]). \\ {{youtube>ERzomi1QRXM?large|Pusat Warisan Kajang}} Rencana Pusat Warisan Kajang (KPKT) (Kementerian Perumahan Dan Kerajaan Tempatan, 2019: [[https://youtu.be/ERzomi1QRXM|"Siri Muzium dan Perpustakaan Komuniti Kampung Baru 2"]]). \\ \\ {{youtube>lSRQg7Wigpk?large|Pusat Warisan Kajang}} Rencana Pusat Warisan Kajang (sumbertv, 2023: [[https://youtu.be/lSRQg7Wigpk|"Kajang 2: Peranan Kajang Heritage Centre"]]).

  * Buku berjudul "Kajang And Its Surrounds: Glimpses from the past...", oleh [[https://tanarata.net/|Tanarata International Schools]] (Choo Woon Lim @ The Star, 02 Dec 2014: {{ :akhbar:penning_down_the_past_the_star.pdf ||}}[[https://www.thestar.com.my/news/community/2014/12/02/penning-down-the-past-school-in-kajang-publishes-book-on-towns-history-its-people-buildings-and-nota|"Penning down the past"]]).

{{:gambar:dfa661_19941a1c3b2d4abd9acbb3687b653d9e_mv2.jpg?420|Inspiration - SWOT}}{{:gambar:dfa661_705be73654384f2db34f660ca29e275a_mv2.jpg?420|Urban Issues - SWOT}} \\
Antara kesan penting kegiatan pensejarahan tempatan yang aktif ialah budaya perancangan bandar yang peka terhadap warisan sejarah dan budaya semasa yang perlu dipelihara dan diraikan seadanya, selain memajukan persekitarannya. Sebagai contoh: latihan kajian pra perancangan Kajang ini tampaknya sensitif terhadap budaya dan sejarah setempat, kemungkinan kesan usaha pensejarahannya sejak beberapa dasawarsa: //"The various culture of Kajang & people unfolding through layers of diversity ... Sense of belongings with enrichment of old culture, the business that runs on the day & everyday, to make sure the life is on-going ... The lack of quality for old generation to be able to adjust to new condition, similarly for the new generation as they hardly adapt to the old culture of Kajang. The old and new are co-exist within the same Kajang yet disconnected in terms of fusion of culture and communication. ... The remnants of unmaintained structures, abandoned closed shophouses and the recession of old businesses from time to time tends to increase the possibility of displacement issue as the increase of new development and immigrants causing fading of sense of belonging. ... Kajang is dynamic in its aspect of walkability, accessibility with diversed people using the public spaces, yet it is not dynamic in the aspect of cultural integration."// (Yeo Shi Jie, Jul 30, 2020: {{ :laman:a_dynamic_kajang_site_b_-_project_1_-_preliminary_study_-_urban_analysis_precedent_studies.pdf ||}}[[https://ysjdesign99.wixsite.com/archi/post/kajang-site-b-project-1-preliminary-studies-urban-site-analysis-precedent-studies|"[ A DYNAMIC KAJANG: SITE B ] - Project 1 - 'Preliminary Study’ - Urban Analysis & Precedent Studies"]]).

==== Perihal Pensejarahan Tempatan ====

Beberapa penulisan, serta hasil kajian kritis berkaitan pensejarahan tempatan secara umum, sebagai panduan:- 
  * Masalah-masalah pendidikan sejarah tempatan secara umum, serta beberapa cadangan bagi pembaikpulihan:  [[https://www.gerakbudaya.com/ahmat-adam|Profesor Emeritus Ahmat Adam]] @ SUSURGALUR: Jurnal Kajian Sejarah & Pendidikan Sejarah, 2(1) Maret 2014: {{ :lampiran:78-153-1-sm.pdf ||}}[[http://www.journals.mindamas.com/index.php/susurgalur/article/view/78|"Pendidikan Sejarah di Malaysia Dewasa ini: Sejauh Manakah ia Relevan kepada Pembinaan Nasion?"]].

  * Perlunya persejarahan mikro (daerah, kampung, kawasan setempat): {{ :lampiran:sejarah_selangor_terbengkalai.pdf ||}}[[https://www.bharian.com.my/bhplus-old/2015/05/53110/sejarah-selangor-terbengkalai|"Sejarah Selangor terbengkalai"]] (latifah@bh.com.my @ Berita Harian, Mei 6, 2015).

  * Peri pentingnya arkib akhbar dalam proses pensejarahan tempatan:  [[https://www.perdana.org.my/our-research/our-resident-fellows/the-perdana-leadership-honorary-president-resident-fellowship/|Prof Dato’ Dr Ahmad Murad Mohd Noor Merican]] @ New Straits Times, May 29, 2019:{{ :laman:a_window_to_malaysian_society.pdf ||}}[[https://www.nst.com.my/education/2019/05/492273/window-malaysian-society|"A window to Malaysian society"]].

  * Nota ringkas mengenai kajian kerencaman perspektif sejarah tempatan: [[https://www.perdana.org.my/our-research/our-resident-fellows/the-perdana-leadership-honorary-president-resident-fellowship/|Prof Dato’ Dr Ahmad Murad Mohd Noor Merican]], 2014: {{ :lampiran:prof-murad-merican_utp.pdf ||}}[[https://www.mcmc.gov.my/en/media/events/mcmc/networked-media-research-seminar-2014-digital-ci|"The New Media and the Consciousness of History in Malaysia: Ideas on National History and Other Histories"]]. Contoh hasil kajian berkaitan: Muhaimin Sulam, Norena Abd Karim Zamri and Ahmad Murad Merican, 2018: {{ :lampiran:shsconf_ichss2018_02006.pdf ||}}[[https://www.shs-conferences.org/articles/shsconf/abs/2018/14/shsconf_ichss2018_02006/shsconf_ichss2018_02006.html|"The Consciousness of History in Malaysia: The Ideas on Merdeka Day in Sarawak"]].

  * Beberapa penulisan dan suntingan [[https://humanities.usm.my/index.php/history/dr-azmi-arifin|Dr Azmi Arifin]] bertemakan penilaian dan penafsiran semula sejarah tempatan secara kritis, dalam acuan sendiri:-
    * {{ :lampiran:shsconf_iclk2018_06005.pdf ||}}[[https://www.shs-conferences.org/articles/shsconf/abs/2018/06/shsconf_iclk2018_06005/shsconf_iclk2018_06005.html|Eurocentrism and the Historical Perception About the Malays (2018)]]
    * [[https://books.google.com.my/books?id=oKclDwAAQBAJ|‘Di sebalik tabir’ sejarah politik Malaysia 1945-1957 (Penerbit USM, 2016)]]

Akhir kata, silakan membaca beberapa peringatan untuk kita bersama:-
  * {{ laman:tazkirah_untuk_pakar_sejarah_jadi-jadian_di_medsos.pdf ||}}[[https://solidaritas.my/tazkirah-untuk-pakar-sejarah-jadi-jadian-di-medsos/|"Tazkirah Untuk Pakar Sejarah Jadi-jadian Di Medsos"]] ([[https://www.ukm.my/atma/en/expertise/dr-mohd-faizal-musa-faisal-tehrani/|Dr Mohd Faizal Musa @ Faisal Tehrani]], 2020)

  * {{ facebook:facebook_-_muziru_idham_-_penulisan_ilmiah.pdf ||}}[[https://www.facebook.com/amuziruidham/posts/10219455819128553|"Masalah yang perlu diperakui sekarang berkenaan (penulisan popular) bidang keilmuan"]] ([[https://amuziruidham.wordpress.com/about/|Ahmad Muziru Idham]], 2020)

[[pesanan|Jika ada sebarang pembetulan, cadangan, maklumbalas, dsbgnya, silalah hubungi kami di sini]]. Semoga bermanfaat!